Μια υπέροχη γυναίκα έφυγε από τη ζωή δύο χρόνια πριν και τρία χρόνια πριν, με αυτή τη συνέντευξη στο KLIK, μας έδωσε μαθήματα ζωής που δε θα φύγουν ποτέ από το μυαλό και την καρδιά μας….
– Από τη Μανταλένα Μαρία Διαμαντή
Πηγή: KLIK Magazine, Ημ Δημοσίευσης: 29 Δεκεμβρίου 2020
Σχεδόν δύο χρόνια πριν, στις 28 Ιανουαρίου 2018, δημοσιεύτηκε στο KLIK, μια από τις ωραιότερες συνεντεύξεις που είχα μέχρι σήμερα. Με τη Μαριάννα Τόλη. Η Σεμίνα Διγενή είχε μεσολαβήσει και της είχε γράψει το ακόλουθο μήνυμα που μοιράστηκε μαζί μου:
“Μου ήρθαν δάκρια στα μάτια. Ευχαρίστησε σε παρακαλώ την δημοσιογράφο για την γενναιοδωρία της και τον χρόνο της. Και ευχαριστώ και σένα.
Αγάπη
Μαριάννα”
Αναδημοσιεύω, λοιπόν, εκείνη την υπέροχη συνέντευξη μαζί της. Τα μαθήματα ζωής που μου έδωσε, δε θα φύγουν ποτέ από το μυαλό και την καρδιά μου… Καλό ταξίδι…
Όταν την είδα για πρώτη φορά, πολλά χρόνια πριν, στα παιδικά μου μάτια φάνταζε σαν μια καλή νεράιδα που βγήκε από κάποιο όμορφο παραμύθι… Το φωτεινό, φίνο πρόσωπό της, τα χρυσαφένια μαλλιά της, το λαμπερό χαμόγελο, την αγγελική φωνή της, μα πάνω από όλα, τη θετική της αύρα, κανείς δεν μπορεί να προσπεράσει. Σε κερδίζει…Δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι τόσα χρόνια περιτριγυρίζεται από παιδιά που υπεραγαπά και μέσα από το μοναδικό τρόπο που παρουσιάζει τα παραμύθια, τους δίνει μαθήματα ζωής.
Ο λόγος για την εξαίρετη Μαριάννα Τόλη.
“Το Μολυβένιο Στρατιώτη”. Θυμάμαι τη μαμά μου να μου το διηγείται όταν ήμουν μικρούλα. Η συγκίνησή μου για το μεγαλείο της αγάπης της όμορφης μπαλαρίνας που πέφτει στη φωτιά για να ενωθεί η καρδιά της με του αγαπημένου της “μολυβένιου στρατιώτη”, αλλά και η απογόητευσή μου για το άδικο αυτό τέλος τους, δεν περιγράφεται… Πως να εξηγησεις σε ένα παιδί την έννοια της αυτοθυσίας και ότι δεν έχουν πάντα οι ιστορίες happy end; Η Μαριάννα Τόλη, όμως, με την υπέροχη διασκευή του αριστουργήματος του Χάνς Κρίστιαν Άντερσεν, φροντίζει να μην πληγωθεί καμία παιδική καρδούλα από τους μικρούς θεατές της παράστασης… Το δικό της τέλος είναι αισιόδοξο, φωτεινό όπως ακριβώς είναι η ίδια…
Με αφορμή αυτήν την εξαιρετική παράσταση, είχα μια πολύ όμορφη συζήτηση μαζί της. Κάθε φράση της, κάθε λέξη της, έχει κάτι σπουδαίο να μας πει…
-Το “Μολυβένιο Στρατιωτάκι” ήταν το πρώτο παραμύθι που με “άγγιξε” βαθιά όταν ήμουν μικρή. Σήμερα ακόμα, συγκινούμαι με τον υπέροχο ήρωά του και αγαπώ να το διαβάζω στα παιδιά μου. Θα ήθελα να μου μιλήσετε για το δικό σας κίνητρό να το ανεβάσετε στο θέατρο Κατερίνας Βασιλάκου.
-Το κίνητρο είναι σχεδόν πάντα η συγκίνηση που προκαλεί ένα έργο σε ένα δημιουργό. Κι εγώ έκλαιγα όταν το τελείωσα συγκινημένη από την αγνή αγάπη του Στρατιώτη, την σταθερότητα των αισθημάτων του ακόμα κι όταν βρισκόταν σε κίνδυνο η τον κορόιδευαν και την ανιδιοτελή αγάπη του προς την μπαλαρίνα. Και τέλος βέβαια η θυσία της μπαλαρίνας να πέσει στη φωτιά μαζί του και να ενωθούν οι καρδιές τους σε μία είναι μία πράξη ύψιστης αγάπης που στην εποχή μας δεν την βλέπουμε πια. Ήθελα να κινήσω μνήμες στις καρδιές των θεατών με αυτό το σπάνιο αίσθημα που το έχουμε αλλά το έχουμε κρύψει βαθιά για να μη μας πονάει. Βέβαια στην δική μας παράσταση άλλαξα το τέλος γιατί οι ευαίσθητες ψυχές δεν αντέχουν τέτοιες τραγωδίες.
-Ο Μολυβενιος στρατιώτης, δίνει απλόχερα την αγάπη του δίχως να περιμένει ανταπόδοση. Αντέχει το χλευασμό, αντιμετωπίζει αγόγγυστα τις δοκιμασίες αυτής της άδικης ζωής, και κινείται με γνώμονα την αγάπη και την αυτοθυσία. Σήμερα, πιστεύετε ότι υπάρχει η ελπίδα να συναντήσουμε “μολυβένιους στρατιώτες”;
-Όλα αυτά τα χαρακτηριστικά που αναφέρατε τα βλέπει κανείς στα μάτια του Ιαν όταν παίζει. Είναι ένα παράξενο παιδί που βαθιά μέσα του ξέρει τι είναι καλό και αγνό. Και παρόλο που έχει κάνει καριέρα και έξω από το χώρο του παιδικού θεάτρου και έχει εντυπωσιάσει με τη σπάνια φωνή του παραμένει ένα παιδί που έγινε πολύ αγαπητός από όλη την ομάδα. Οι σωματικές του ικανότητες για κίνηση, το μεγάλο του ταλέντο στο τραγούδι και η παράξενα μαγική παρουσία του στη σκηνή κέρδισε την καρδιά των θεατών.
-Τρία στοιχεία που χαρακτηρίζουν το “Μολυβένιο Στρατιώτη” είναι η αγνότητα, η παιδική ψυχή, η ανιδιοτέλεια. Στην εν λόγω παράσταση τον υποδύεται ο Ίαν Στρατής. Ποια είναι τα χαρακτηριστικά του που βοήθησαν να κερδίσει τον πρωταγωνιστικό ρόλο;
-Όλα αυτά τα χαρακτηριστικά που αναφέρατε τα βλέπει κανείς στα μάτια του Ιαν όταν παίζει. Είναι ένα παράξενο παιδί που βαθιά μέσα του ξέρει τι είναι καλό και αγνό. Και παρόλο που έχει κάνει καριέρα και έξω από το χώρο του παιδικού θεάτρου και έχει εντυπωσιάσει με τη σπάνια φωνή του παραμένει ένα παιδί που έγινε πολύ αγαπητός από όλη την ομάδα. Οι σωματικές του ικανότητες για κίνηση, το μεγάλο του ταλέντο στο τραγούδι και η παράξενα μαγική παρουσία του στη σκηνή κέρδισε την καρδιά των θεατών.
-Σε μια εποχή που κυριαρχεί η ανομία, η απληστία, η ματαιοδοξία και όπου οι αξίες και τα ιδανικά εκλείπουν, είναι αξιοθαύμαστο που επιλέγετε έργα που υμνούν την αγάπη και την ανιδιοτέλεια. Πιστεύετε ότι υπάρχει ελπίδα να αλλάξει κάτι και αν ναι με ποιον τρόπο;
-Αν δεν το πίστευα δεν θα το έκανα. Δεν υπάρχει άλλος λόγος ύπαρξης ενός ανθρώπου από το να μπορέσει, είτε με το χαρακτήρα του και το παράδειγμά του, είτε με ένα ιδιαίτερο ταλέντο που έχει στην τέχνη η στις επιστήμες, να αλλάξει τον κόσμο προς το καλύτερο. Δεν έχει σημασία αν το πετύχει η αν πεθάνει προσπαθώντας. Σημασία έχει ότι δεν σπατάλησε την ζωή του χωρίς να κάνει αυτή την προσπάθεια.
-Στο τέλος του παραμυθιού νικάει το κακό. Πεθαίνει ο Στρατιώτης και η Μπαλαρίνα του πέφτει στη φωτιά μαζί του. Ευχάριστη έκπληξη αποτελεί η διασκευή σας. Σαν μαμά που είμαι, η πρώτη σκέψη που μου περνάει από το μυαλό γι αυτήν τη διασκευή , είναι ότι ισως θέλετε οι μικροί θεατές να μην απογοητευτούν και να φύγουν από το θέατρο ευχαριστημένοι και με αισιοδοξία. Αλήθεια, για ποιο λόγο υπάρχει αυτή η έκπληξη το τέλος;
-Ο στρατιώτης και η μπαλαρίνα γίνονται πολύ αγαπητοί στα παιδιά. Έχω δει τα αγόρια στο διάλλειμα να παίζουν τους στρατιώτες και τα κορίτσια να χορεύουν σαν την μπαλαρίνα. Φανταστείτε να πέθαιναν στο τέλος! Θα ήταν απαρηγόρητα και οι γονείς δεν θα μπορούσαν να τους εξηγήσουν την φιλοσοφική θεώρηση αυτού του παραμυθιού γιατί είναι πολύ προχωρημένη για μικρές ηλικίες. Η αισιοδοξία και η υπέρβαση που προτείνεται σε αυτή τη διασκευή φέρνει φώς αντί σκοτάδι και νίκη του καλού έναντι του κακού. Το χρειαζόμαστε αυτό στην εποχή που ζούμε.
-Η συγκεκριμένη διασκευή βραβεύτηκε ως η καλύτερη διασκευή Παιδικού Θεατρικού Έργου από την Ελληνική Εταιρία Μεταφραστών Λογοτεχνίας τον Νοέμβριο του 2012. Πως νιώσατε γι αυτήν τη διάκριση σας;
-Μεγάλη έκπληξη και ευγνωμοσύνη γιατί η συγκεκριμένη διασκευή έχει συμπυκνωμένα μηνύματα κρυμμένα στις σελίδες της. Μηνύματα που στο πρωτότυπο δεν υπάρχουν όλα. Χάρηκα που οι βαθύτερές μου ανάγκες μου να εκφραστούν αυτά τα μηνύματα έγιναν αντιληπτά από την Ελληνική Εταιρία Μεταφραστών. Του ευχαριστώ μέσα από την καρδιά μου.
-Η πρώτη έννοια που θέλησα να μάθω, να δείξω στα παιδιά μου είναι η δύναμη της αγάπης. Τί σημαίνει για εσάς “εγώ αγαπώ”;
-Εδώ όπως καλά ξέρετε πρέπει να γραφτεί ένα ολόκληρο σύγγραμμα για να περιγράψει την αγάπη και τα επίπεδά της. Για μένα σημαίνει να έχει κανείς γνωρίσει τόσο καλά τον εαυτό του ώστε να μην έχει πια την ανάγκη να επιβεβαιώνεται μέσω τον άλλων. Έτσι αφήνει στην ψυχή του χώρο ώστε να συν-χωρέσει άλλους ανθρώπους και να τους αγαπήσει γιαυτό που είναι εκείνοι και όχι για να καθρεπτίζεται στα μάτια τους και να παίρνει ψεύτικη ικανοποίηση ότι δήθεν αγαπάει. Αγαπώ σημαίνει κρατάω ένα ελάχιστο και υγιές εγώ για να υπάρχω και το υπόλοιπο το χαρίζω με γενναιοδωρία όπου υπάρχει ανάγκη. Έτσι εκλείπουν οι συγκρούσεις και επέρχεται γαλήνη. Και η γαλήνη έχει την δυνατότητα να διαχέεται. Την έχουμε ανάγκη.
-Γιατί θεωρείτε ότι ξεχωρίζει αυτή η παράσταση και ποια είναι τα μηνύματα που θέλετε να περάσετε;
-Η συρροή του κόσμου και ο ενθουσιασμός έδειξε πως η παράσταση αυτή είναι ιδιαίτερη γιατί όλα αυτά τα μηνύματα που τα θίξατε πιο πάνω δίνονται με ένα ανάλαφρο, χιουμοριστικό και όμορφο τρόπο ώστε να μένουν στην καρδιά των θεατών και να βγαίνουν χαρούμενοι, τραγουδώντας. Την μεγαλύτερη επιτυχία όμως την αποδίδω στην ομάδα των ηθοποιών που σε κάθε παράσταση κάνει υπέρβαση και ερμηνεύει με δυνάμεις που μοιάζουν υπερφυσικές στον θεατή. Η ενέργεια που μεταδίνουν παρασύρει.
-Σε μια εποχή απογοητευτική θα έλεγα, σαν τη σημερινή, τι μπορεί να προσφέρει ένα παραμύθι στο κοινό;
-Να του θυμίσει ακριβώς πως είναι άνθρωπος με αισθήματα. Πως έχει μια καρδιά που πάλλεται ακόμη, πως μπορεί να συγκινηθεί να κλάψει , να γελάσει και να ταυτιστεί με την ομορφιά που μας λείπει. Θα το θυμάται πάντα και θα το ανακαλεί στις δύσκολες του στιγμές. Έστω και ασυνείδητα.
-Η αγάπη σας για τα παιδιά είναι φανερή… Έχετε ένα μαγικό τρόπο να τα προσεγγίζετε… Αν σας ζητούσα να δώσετε στα παιδιά μου που είναι ακόμα μικρά και στους μικρούς θεατές σας μια συμβουλή για τη ζωή τους, Ποιά θα ήταν αυτή;
-Θα επιθυμούσα γιαυτά να κρατήσουν την αγνότητα και την παιδικότητα τους ζωντανή μέχρι τα βαθιά γεράματα γιατί τα παιδιά μας είναι ολοκληρωμένα όταν έρχονται στη ζωή αλλά ούτε αυτά ούτε εμείς δυστυχώς το ξέρουμε. Η Αγάπη είναι μέσα τους.
-Από τις εμπειρίες που είχατε έως σήμερα, υπάρχει κάτι για το οποίο έχετε μετανιώσει ;
-Πολλά έχω μετανιώσει. Πολλά ήταν μέσα σ αυτό που ονομάζουμε μοίρα. Αυτά δεν μπορούμε να τα αλλάξουμε. Άλλα ήταν λόγω ανωριμότητας. Αν όμως δεν τα είχα περάσει και δεν τα είχα διαχειριστεί με τον δικό μου τρόπο θα ήμουν άραγε ο άνθρωπος που είμαι σήμερα; Οπότε για τίποτα στην ουσία δεν έχω μετανιώσει γιατί αυτή ήταν η δική μου πορεία στην ζωή. Πιστεύω πως ο άνθρωπος έχει την δυνατότητα να εξελίσσεται μέσα από τις πράξεις του, καλές οι κακές. Απλώς κάποια στιγμή πρέπει πια να αποφασίσει ποιες θα προτιμήσει και προς τα που θέλει να πάει. Προς το φώς η το σκοτάδι;
– Τί απεχθάνεστε περισσότερο από όλα στη ζωή σας;
-Το ψέμα. Ακόμα και το ασυνείδητο.
-Ποιον στίχο ποιήματος ή τραγουδιού αγαπάτε περισσότερο και γιατί;
Από το ποίημα του Καβάφη ΑΠΟΛΕΙΠΕΙΝ Ο ΘΕΟΣ ΑΝΤΩΝΙΟΝ
«Σαν έτοιμος από καιρό σαν θαρραλέος σαν που ταιριάζει σε που αξιώθηκες μια τέτοια πόλη…αποχαιρέτα την Αλεξάνδρεια που ξέρεις.»
Γεννηθήκαμε άνθρωποι και μας χαρίστηκε το δώρο της ζωής. Ας μη γαντζωνόμαστε άπληστα στις επιτυχίες μας ή στις αποτυχίες μας και ας είμαστε έτοιμοι για την έξοδό μας από αυτή παλικαρίσια, κουβαλώντας τις ευθύνες μας στους δικούς μας ώμους και όχι αποδίδοντάς τις σε άλλους. Τέλος ας έχουμε την μεγαλοσύνη να αποχαιρετίσουμε την ομορφιά χωρίς πίκρα για ότι δεν γευτήκαμε.
-Ποιοι είναι οι ήρωες σας στην πραγματική ζωή;
Οι άνθρωποι που μπορούν να υπερβαίνουν το εαυτό τους και να ζουν με βαθιά καλοσύνη.
-Τι είναι για εσάς ευτυχία;
-Η εσωτερική γαλήνη.
-Ποια είναι η καλύτερη συμβουλή που σας έχουν δώσει;
-Να παραμένω σιωπηλή.
-Ποιο είναι το μεγαλύτερο μάθημα ζωής που έχετε πάρει μέχρι στιγμής;
-Η ταπεινοφροσύνη.
-Υπάρχει κάτι άλλο που θα θέλατε να προσθέσετε για τη δουλειά, τη ζωή σας ή οτιδήποτε άλλο;
-Είναι ένα ιερό μυστήριο και απέραντο ταξίδι.
Σας ευχαριστώ θερμά!
Και εγώ ευχαριστώ!!!
Πηγή: KLIK Magazine
