ΙΩΑΝΝΑ ΜΠΛΑΤΣΟΥ / iob29@yahoo.com
Σε μια κοινωνική και πολιτιστική συνθήκη όπου το αυτονόητο έχει χαθεί ανεπιστρεπτί και η αυθαιρεσία του «ό,τι να ’ναι» κάνει παρέλαση κορδωτή και αυτάρεσκη μες στην ασημαντότητά της, οποιαδήποτε πρόταση -κοινωνική ή καλλιτεχνική- ευγένειας, κομψότητας και επαγγελματισμού είναι απολύτως αναγκαία και καλοδεχούμενη. Πιο συγκεκριμένα, σε ένα θεατρικό τοπίο με 1.500+ παραγωγές, ελάχιστες είναι οι παραστάσεις που πληρούν τα βασικά, αυτονόητα κριτήρια επαγγελματισμού και γνώσης του αντικειμένου τους. Οι «Ηρωες» του Gerald Sibleyras, σε σκηνοθεσία Nikita Milivojevic, με τους Γιάννη Φέρτη, Δημήτρη Πιατά και Ιεροκλή Μιχαηλίδη, είναι μια από αυτές τις λίγες παραστασιακές προτάσεις-ανάσες που αναζωογόνησαν το ενδιαφέρον μας κατά τη διάρκεια ενός μάλλον απογοητευτικού θεατρικού χειμώνα.
«Ηρωες» – Νέο Θέατρο Κατερίνας Βασιλάκου
Στη σκηνή του Θεάτρου Βασιλάκου καθίσματα και τραπεζάκια βεράντας, ένας σκύλος-άγαλμα, ο οποίος ενίοτε ζωντανεύει (;), και τριγύρω τα πρώτα φύλλα που πέφτουν από τα δέντρα στο τέλος του καλοκαιριού.
Ρενέ: «Λατρεύω τον Αύγουστο».
Γουσταύος: «Μισώ τον Αύγουστο. […] Τι περιμένεις; Οίκος ευγηρίας βετεράνων αξιωματικών είναι εδώ».
Φερνάν: «Πρόβλημα χρόνου δεν υπάρχει. Εχουμε μπόλικο στη διάθεσή μας».
Το έργο
Ηρωες στα νιάτα τους, όταν ήταν αξιωματικοί του στρατού, έγκλειστοι πλέον σε οίκο ευγηρίας, ο Φερνάν (Γιάννης Φέρτης), ο Ρενέ (Δημήτρης Πιατάς) και ο Γουσταύος (Ιεροκλής Μιχαηλίδης), παρά τα εμφανή προβλήματα υγείας, διαθέτουν μια αξιοθαύμαστη, αδηφάγα δίψα για ζωή και δεν σταματούν να ονειρεύονται και να ελπίζουν σε μια πιο συναρπαστική καθημερινότητα. Σαν μικρά σκανταλιάρικα παιδιά, μαλώνουν αδιαλείπτως, φιλιώνουν συγκινητικά, σκαρώνουν ανελέητες πλάκες και ευφρόσυνα ποιήματα, είναι έτοιμοι να ερωτευτούν ανά πάσα στιγμή μια όμορφη γυναίκα, όντας αθεράπευτα ερωτευμένοι με τις ομορφιές της ζωής.
Αυτοί οι ατίθασοι, καθημερινοί ήρωες είναι έτοιμοι να αποδράσουν προς έναν πιο συναρπαστικό προορισμό από τον οίκο ευγηρίας, στον οποίο έχουν βρεθεί καθηλωμένοι εδώ και χρόνια. «Θα πάμε στη Γαλλική Ινδοκίνα!» αναφωνεί ο Γουσταύος. «Η απόλυτη χώρα για μας είναι η Ινδοκίνα! Εδώ μέσα σαπίζουμε! Πρέπει να φύγουμε! Τέρμα οι χλιαρές σούπες, τα θλιβερά γενέθλια, οι κηδείες!». Και αρχίζει να εξηγεί στους φίλους του το σχέδιό του για την Ινδοκίνα, τοποθετώντας παιδικά στρατιωτάκια, τα οποία αναπαριστούν τους ίδιους, πάνω σε έναν χάρτη. Ως παλαίμαχοι αξιωματικοί του στρατού, καταστρώνουν τις στρατηγικές λεπτομέρειες της απόδρασής τους από το γηροκομείο: «Ολοι για έναν και ένας για όλους. Και οι τέσσερις για τον σκύλο!», τον τέταρτο της παρέας, το άγαλμα που τους συντροφεύει στη βεράντα τους, το οποίο θα πάρουν μαζί τους στην Ινδοκίνα – εδώ αρχίζει η κωμική σύμβαση του παραλόγου, η οποία γεννά σκηνές υπέροχα αστείες (βλέπε τη σκηνή με τις ασκήσεις γυμναστικής των τριών βετεράνων).
Η παράσταση
Ο Νikita Milivojevic έχει στήσει μια παράσταση-κομψοτέχνημα, έχοντας στηριχτεί στη σπιρτόζα, ραφινάτη μετάφραση της Μαριάννας Τόλη, όπου οι λέξεις στροβιλίζουν υπέροχα στ’ αυτιά του θεατή, σαν τα φύλλα που πέφτουν συνεχώς από τα δέντρα ανάμεσα στις σκηνές του έργου. Το λιτό, λειτουργικό σκηνικό του Γιώργου Γαβαλά, οι νοσταλγικές μουσικές συνθέσεις του Δημήτρη Καμαρωτού, η εύπλαστη αλλά και με κωμικά στοιχεία διδασκαλία κίνησης της Αmalia Bennett, τα κομψά αστικά κοστούμια του Μιχάλη Σδούγκου, οι πάντα ευφάνταστοι κι εδώ πιο μελαγχολικοί φωτισμοί της Ελευθερίας Ντεκώ και το ταξιδιάρικο video art με τις χήνες που πετούν του Στάθη Αθανασίου συνθέτουν μια σαφή, ολοκληρωμένη αισθητική πρόταση με απόλυτα επαγγελματικούς όρους.
Σαφέστατα, βέβαια, την παράσταση κλέβουν οι φαμόζες ερμηνείες των τριών βετεράνων. Τι ερμηνευτική κομψότητα, τι σκηνικό ήθος, τι συναδελφική γενναιοδωρία, τι υποκριτική ισορροπία ανάμεσα στο κωμικό και το μελαγχολικό στοιχείο της παράστασης και από τους τρεις ερμηνευτές.
Ο Γιάννης Φέρτης, ως παλαίμαχος Φερνάν, ο οποίος φέρει βλήμα στο κεφάλι του και λιποθυμά ανά πέντε λεπτά, αποδεικνύει σε κάθε στιγμή τη σπάνια υποκριτική του στόφα. Με στιβαρό ερμηνευτικό πυρήνα και συνάμα ανάλαφρο ταμπεραμέντο για να υπηρετήσει τα κωμικά ημιτόνια του ρόλου του και της παράστασης, θροΐζει σε κάθε πέρασμά του με το κύρος και την κομψότητα των παλιών μεγάλων ηθοποιών του θεάτρου μας.
Ο Δημήτρης Πιατάς, ως Ρενέ που «κουτσαίνει αβάσταχτα», περνά υποδειγματικά μέσα από τη γνωστή ιδιότυπη ερμηνευτική του προσέγγιση όλη την τρυφερότητα και την παιχνιδιάρικη φύση του ρόλου του.
Ο Ιεροκλής Μιχαηλίδης, ως αγοραφοβικός και ακατάπαυστα γκρινιάρης Γουσταύος, συμπληρώνει ιδανικά αυτή την αψεγάδιαστη τριανδρία με την ερμηνευτική του δύναμη και την απαράμιλλη επικοινωνιακή του δεινότητα. Χάρμα ιδέσθαι και οι τρεις τους. Μην τους χάσετε!
Δημοσιεύτηκε στο ένθετο ΤΕΧΝΗ στο φύλλο 41 της εφημερίδας «Νέα Σελίδα», 18/3/2018
Πηγή: ΝΕΑ ΣΕΛΙΔΑ